Green On - ‘Richtlijnen om rolgericht te werken’ - Managementboek.nl (2024)

Green On is geschreven door Janssen en Dohmen die werkzaam zijn bij Luscii Healthtech, samen met Richard Bergmans, een voormalige ‘Special Forces Operator’ en Thomas en Max die nog steeds in ‘operationele dienst’ zijn. Hun namen zijn uit veiligheidsreden geanonimiseerd. Daan Dohmen hoorde met zijn vorige bedrijf acht jaar tot de snelstgroeiende bedrijven van Nederland en was hij ‘één van de meest succesvolle zorgondernemers van Nederland’. Joris Janssen heeft een achtergrond in AI en heeft diverse managementrollen vervuld bij verschillende organisaties. Ze hebben samen (met twee anderen) Luscii Healthtech opgericht. Dat deze twee ervaring in management en ondernemen hebben is duidelijk, en dat maakt het boek ook wel bijzonder.

In Green ON komen twee soorten verhalen voorbij: verslagen van militaire acties en een illustratie van de invoering van een specifieke manier van organiseren in één organisatie. Dat gegeven maakt het tot een bijzonder boek.

Luscii

Er waren twee aanleidingen om het werk bij Luscii anders te organiseren. Ze zagen dat de nieuwe generatie medewerkers meer verwachtte van een organisatie dan winstbejag en een geoliede machine. Ze willen impact, meedenken, groeien, zingeving en een transparante werkcultuur. De andere aanleiding was dat de manager van een afdeling waar twintig mensen digitale producten ontwikkelden vond dat hij te veel bezig was met van alles op te lossen voor anderen, terwijl ze dat vaak ook best zelf konden. Hij besloot tot een experiment en vertelde dat hij zich meer op de inhoud wilde richten. Samen met de medewerkers analyseerden ze zijn taken, deelden ze op in kleine brokjes en bepaalden wie welke van deze taken naast zijn eigen werk erbij kon doen. Wat begon als experiment werd gaandeweg de standaard.

Vijf basisprincipes en zestien leiderschapsprincipes

Green On bestaat uit vijf basisprincipes: samenwerken, flow, eenvoud, vertrouwen en aanpassingsvermogen. Deze vijf zijn weer onderverdeeld in zestien leiderschapsprincipes. Elk van de zestien wordt behandeld in een apart hoofdstuk. Gebaseerd op de zestien principes volgt hieronder een aantal adviezen:

– Schaf functies en functieprofielen af en werk met rollen (bij Luscii, een organisatie met zestig medewerkers, hebben ze de rollen zo gedetailleerd omschreven dat ze nu 256 rollen hebben)

– Stop met vergaderingen met veel mensen en vorm, daar waar nodig, een ‘Minimum Viable Group’

– Creëer urgentie, dat kan een klantvraag zijn of een verzoek van een collega

– Zorg voor het thuisfront, want als het thuis onrustig, is het onrustig in het hoofd van de medewerker

– Stimuleer nee zeggen, want anders zadel je jezelf op met te hoge verwachtingen en werkstress

– Selecteer nieuwe medewerkers op kernwaarden, de techniek van het vak kun je mensen wel leren

– Word mentaal weerbaar, doe aan yoga of aan andere ontspanningstechnieken

– Zet een stap, werk zoals het ook in agile wordt geadviseerd, met kleine stappen en tussenproducten.

Green on en holacratisch organiseren

In het boek worden de 16 leiderschapsprincipes geïllustreerd met twee verhaallijnen: die van missies die de commando’s uitvoerden en de introductie bij de app-ontwikkelaar Luscii. De verhalen met ervaringen van het werk van de special forces beslaan zo’n 25% (vijftig pagina’s) van de tweehonderd pagina’s. Het boek is enerzijds relevant voor lezers, die geïnteresseerd zijn in hoe deze principes werken bij een (specifiek onderdeel) van de militaire organisatie. Anderzijds is het boek relevant voor lezers die geïnteresseerd zijn in de toepasbaarheid in het bedrijfsleven.

Het gaat de auteurs om het introduceren en verhelderen van een aantal (zoals ze zelf zeggen) ‘nieuwe’ organisatiekundige principes. Volledig nieuw is het denken in rollen in plaats van functies niet. Het boek Holacracy van Brian Robertson waarin een aantal van deze principes uitgebreid is beschreven, verscheen al in 2015. En er zijn ook diverse organisaties in Nederland die al jaren werken volgens de Holacracy principes. Zo hebben bijvoorbeeld het Nederlandse Voys Telecom en ook de Amerikaanse de internetwinkel Zappos hun organisaties ooit ingericht volgens de principes van Holacracy (en gaandeweg aangepast). Kenmerkend voor deze organisatievorm is de platte organisatiestructuur met zelfsturende teams. In een holacratische onderneming is (net als bij Luscii) de belangrijkste bouwsteen de ‘rol’ in plaats van de functie.

Een werkboek

Het boek heeft als subtitel: ‘de leukste en meest productieve manier van werken.’ De auteurs laten zien dat na het invoeren van de nieuwe wijze van organiseren bij Luscii de productiviteit is gestegen, en dat in een werkweek van vijf naar vier dagen (met behoud van salaris). Ik heb niet begrepen wat ze bedoelden met ‘leukste manier van werken’ en ook niet waardoor het dan ‘leuker’ is geworden.

Het boek is leesbaar geschreven en is goed ‘bladerbaar’: je hoeft niet elk hoofdstuk van begin tot eind te lezen. Elk hoofdstuk staat eigenlijk op zichzelf.

De vijf basisprincipes van organiseren, zijn volgens de vijf auteurs zowel toepasbaar in de militaire context als in het bedrijfsleven. De bewijsvoering dat de principes werken, is anekdotisch. Het boek is immers grotendeels gebaseerd op de eigen ervaringen van de auteurs als militair en ondernemer. In de literatuurlijst die achter in het boek staat, krijg je wel een indruk waar ze, al werkend, door zijn geïnspireerd.

Het boek is eigenlijk een werkboek, de zestien leiderschapsprincipes worden kort geïntroduceerd (en geïllustreerd in een verhaal afkomstig uit een militaire operatie) en vervolgens afgesloten met een pagina ‘Zelf aan de slag’. En op de laatste pagina van ieder deel van het boek, staan de ‘Leiderschapsprincipes in 1 minuut’, wat een handige samenvatting is van het voorgaande. En deze vijf samenvattingen worden ook nog een keer achterin het boek achter elkaar gezet in de ‘Green On-Checklist. Hoe overzichtelijk wil je het hebben?! En hoe praktisch wil je het hebben? Met de richtlijnen uit het boek kun je aan de slag om rolgericht te gaan werken.